Dlaczego pisarzemowia.nl?

Anne Frank, na tym znajomość literatury niderlandzkiej w Polsce często się kończy. Jakkolwiek nikt nie kwestionuje literackich walorów dziennika uzdolnionej nastolatki z Amsterdamu, trochę czasu od końca drugiej wojny światowej upłynęło. Poza zapalonymi filologami niderlandzkimi i grupką wielbicieli kilku autorów przełożonych na polski, większość współczesnych niderlandzkich pisarzy to dla czytelnika nad Wisłą nieznane nazwiska. A szkoda.

Hermans, Haasse, Mulisch, Claus, o tych nieżyjących klasykach dwudziestowiecznej literatury niderlandzkiej tu i ówdzie ktoś jeszcze może słyszał. Cees Nooteboom, Arnon Grunberg, Tommy Wieringa – to kilku z tych żyjących autorów, którym udało się w minionych latach na krócej lub na dłużej zagościć na polskim rynku wydawniczym. Holandia to Van Gogh i Rembrandt, nie jacyś tam pisarze, a Flandria – no cóż, kto właściwie w Polsce wie, co to jest Flandria i w jakim języku się tam mówi? O znajomości literatury niderlandzkiej z Surinamu czy Antyli już nie wspominam. Sam jej w gruncie rzeczy nie znam.

Mimo wszystko to zdumiewające: po czesku czy węgiersku mówi mniej ludzi niż po niderlandzku, w Portugalii czy Austrii mieszka mniej ludzi niż w Holandii, ale to właśnie pisarzy z tych państw znamy zazwyczaj lepiej niż autorów z Holandii czy Flandrii. Przyczyna może być prozaiczna, nie bójmy się postawienia tej bolesnej tezy: być może współczesna literatura niderlandzka po prostu niewiele ma do zaoferowania czytelnikowi spoza Holandii i Belgii? Kto wie. Osobiście nie zgadzam się z tą tezą i przyczyn szukałbym gdzie indziej: w braku informacji.

Ta strona stawia sobie za cel przedstawić polskiemu czytelnikowi współczesnych niderlandzkich pisarzy. Jak wskazuje adres, odbywać ma się to w formie wywiadów z autorami. Choć nie tylko, wywiadom towarzyszyć będą – taki jest przynajmniej zamiar – recenzje, eseje i inne teksty związane ze współczesną literaturą niderlandzką. Oprócz tego publikować tu będę, za zgodą autorów i wydawców, tłumaczenia fragmentów książek na język polski. Być może któreś z tłumaczeń zainteresuje któregoś z polskich wydawców i dzięki temu dojdzie do przełożenia całej książki. Gdyby tak się kiedyś stało, byłby to najlepszy dowód na to, że strona ta ma sens.

Pisarzemowia.nl to siostrzyczka niderlandzkojęzycznej strony schrijversspreken.nl. Wywiady z pisarzami ukazywać się będą na obu stronach, choć różnić się będą nie tylko językiem, ale i formą. Czytelnik niderlandzki siłą rzeczy wie więcej o literaturze niderlandzkiej, dlatego teksty na polskiej stronie zawierać będą więcej informacji. Stronę schrijversspreken.nl prowadzę wraz z Joepem Harmsenem, za stronę pisarzemowia.nl odpowiadam przede wszystkim ja.

Łukasz Koterba

Alberto Manguel, argeńtyński pisarz, eseista, dziennikarz, tłumacz i posiadacz ok. 30,000 książek w trakcie dyskusji na festiwalu literackim Writers Unlimited Winternachten, Haga, styczeń 2013, (foto Ł.K.)

P.S. Dwie uwagi. Pierwsza: ponieważ ostatnimi czasy częściej zajmowałem się współczesną literaturą faktu, a fikcją mniej, początkowo na stronie pojawiać się będą głównie teksty związane ze współczesnym holenderskim reportażem literackim. To chwilowe, niderlandzka fikcja szybko przesunie się z cienia na plan pierwszy.

Po drugie, tytuł i adres strony. Zamiar był taki: blog „Pisarze mówią” zawierać miał przede wszystkim rozmowy z holenderskimi pisarzami, zarówno tymi tłumaczonymi i znanymi polskiemu czytelnikowi, jak i tymi nieznanymi. W trakcie tworzenia strony zauważyłem, że w polskojęzycznym Internecie informacji o współczesnej literaturze niderlandzkiej jest jak na lekarstwo, wobec czego uznałem, że warto poszerzyć tę formułę. Nadal punktem wyjścia są rozmowy z holenderskimi autorami (lub rozmowy z autorami W Holandii lub O Holandii), ale oprócz tego pojawiać się tu będą tłumaczenia fragmentów ich dzieł (jeśli autor i wydawnictwo się zgodzą), recenzje, sylwetki pisarzy, informacje na temat całej niderlandzkiej “infrastruktury literackiej” (instytucje, nagrody, czasopisma) oraz wiadomości dotyczące holenderskiego i flamandzkiego życia literackiego oraz rynku wydawniczego. Takie są plany, ile z nich uda się zrealizować, czas pokaże.

Kontakt:

E-mail: pisarzemowianl@gmail.com LUB lkoterba@gmail.com

Facebook: http://www.facebook.com/pisarzemowia.nl

Ł.K.