Literatura niderlandzka
(Rozmowy) o współczesnej literaturze niderlandzkiej – strona prowadzona przez Fundację Literatura
Śpij!
„Najlepszy debiut literacki od czasu Niebieskich poniedziałków Arnona Grunberga” ogłosiły gazety po ukazaniu się tej książki. Annelies uważa co prawda, że humor Grunberga jest bardziej cyniczny, ale komplement przyjęła z radością. Grunberg jest jej ulubionym pisarzem.
Niewielka, zwięźle i z humorem napisana książka Annelies Verbeke Śpij jest rzeczywiście znakomitym debiutem i doskonałą lekturą. „Banalność życia podnosi do rangi literatury”.
Więcej o Annelies Verbeke (po polsku) – TUTAJ.
O CZYM JEST ŚPIJ!?
Bohaterka Maja cierpi na bezsenność. Początkowo próbuje słuchać rad przyjaciół i lekarzy: „Dokładnie przestrzegałam wytycznych. Jogging przed snem. Ciepłe mleko z miodem. Ćwiczenia oddechowe. Alprazolam. Pięć alprazolamów. Joint. Butelka wina. Stosy książek.”
Na niewiele to się zdaje. Nie pomaga oglądanie kanału telezakupów ani „kurs TRIP (Total Relax/Inner Positivity)” który „obiecywał więcej, niż nazwa by na to wskazywała”.
Na dodatek zrywa z nią chłopak, który nie może wytrzymać napadów złości. Maja traci kontrolę nad sobą, sfrustrowana rozpoczyna nocne życie, budzi po kolei przypadkowych ludzi, mieszkańców bloku. W czasie jednej z nocnych eskapad trafia na Benoit, który również cierpi na bezsenność. Benoit stracił matkę jako dziecko. „To był ostatni dzień, który się liczył. Reszta była po prostu życiem.”
Polskie tłumaczenie „Slaap!” ukazało się nakładem wydawnictwa Draft Publishing.
Narracja przeplata się, na przemian poznajemy losy obu bohaterów.
Maja po wypadku trafia do szpitala, gdzie spotyka starszą kobietę, Olgę, zaprzyjaźnia się z nią. Olga umiera i Maja znowu jest sama. Zaczyna tracić kontrolę nad własnym życiem.
Benoit przez wiele lat pracował pilnując ludzi na basenie. „Od ósmej do dziesiątej czytałem gazetę. Następne godziny upływały na przewracaniu kartek powieści. Pierwsze dziesięć lat poświęciłem francuskim egzystencjalistom, potem przyszła kolej na Rosjan […] Siedemnaście lat tak siedziałem. Dopóki jeden nie utonął. Wtedy zostałem zwolniony”. Wówczas jego życie całkowicie traci sens. Ratuje go dawny kolega szkolny, oferując mu pracę w hotelu. Rzeczywistość zaczyna się mieszać z marzeniami.
Maja i Benoit zaprzyjaźniają się. Ona szuka w Benoit oparcia w codziennym życiu, on żyje tylko przeszłością. Maja przypomina mu matkę. Ich losy splatają się ze sobą. Czy zostaną razem?
AUTORKA O BOHATERACH KSIĄŻKI:
– Maja jest symbolem mojego pokolenia, sparaliżowanego strachem przed banalnym życiem. Jednocześnie Maja dużo rozmyśla o świecie. Te dwie cechy doprowadzają ją do bezsenności, która prowadzi do szaleństwa.
Maja jest niespokojną osobą, tak jak ja. Ma w sobie stłumiony gniew, który znam, we wszystkim co piszę kryje się pewna doza złości. Może nawet nie złości, ale zazdrości wobec osób, które są spokojne, pogodzone ze swoim losem. Chyba każdy człowiek szuka wewnętrznego spokoju, jedni osiągają go łatwiej niż inni. Tak już jest.
Benoit cały czas ucieka, uważa,że od śmierci matki jego życie nie ma sensu. Żyje między marzeniami a rzeczywistością i ucieka od wszelkiej formy odpowiedzialności. Czeka na śmierć zamiast żyć, coś robić w życiu. Tacy ludzie naprawdę istnieją, wiem o tym. Ludzie, którzy nie mają żadnej ochoty na podjęcie jakiejkolwiek inicjatywy w życiu.
—
Fragment książki Śpij! autorstwa Annelies Verbeke; tłumaczenie Małgorzata Woźniak-Diederen:
—
Opowiadanie Annelies Verbeke o Gandawie (w języku angielskim, niderlandzkim i francuskim), powstałe w ramach projektu City Books – TUTAJ.
—
Tekst powstał na podstawie strony internetowej autorki, recenzji „Slaap!” opublikowanej w dzienniku de Volkskrant (Peter Swanborn, 19/03/2004) oraz uwag Liliany Glasbeek Kamieńskiej.
Literatura niderlandzka 