Twierdza Europa (6): Przedsiębiorca kapituluje

Fragment sztuki teatralnej Twierdza Europa. Pieśń nad pieśniami o rozpadaniu się kontynentu flamandzkiego pisarza Toma Lanoye w tłumaczeniu Małgorzaty Woźniak-Diederen.

Pozostałe fragmenty oraz więcej na temat sztuki TUTAJ.

—

TOM LANOYE

[tłum. Małgorzata Woźniak-Diederen]

Przedsiębiorca kapituluje

Poświęciłem dla nich życie. Zarobiłem fortunę, zgoda. I co mi to dało? Prawie nie miałem życia osobistego. A co innego miałem robić? Nie zarabiać? To gorzej, niż zarabiać, cały system wtedy upada. Nasz organizm tego nie znosi. Trzeba zarabiać, tam gdzie można zarabiać.

Zamki, jacht, cztery żony, kochanka w sercu Paryża. Ciężko na to pracowałem. Bez fortuny i kochanki pracowałbym tak samo ciężko. Kocham fabryki. Kocham bilanse, aktywa i muzykę audytu zewnętrznego. Po co miałbym łowić ryby, kiedy mogę prowadzić zebrania i podejmować decyzje? Nasz system nie znosi skromności. Jeśli nie ma szczytu, to nie ma i dna. Wtedy nic nie ma. Czy to lepiej? Jeśli ja nie stanę na głowie, to oni zostaną ofiarami. Oni, wy, wszyscy. Najpierw najsłabsi. Nie chcę mieć tego na sumieniu. […]

To ja kopałem kanały, to ja patronowałem narodzinom linii lotniczych. Mam się tego wstydzić? To ja odlewałem stal, sprzedawałem beton od Oslo po Palermo. Jeden z moich mostów we francuskiej dolinie codziennie wyciska łzy z oczu podróżnych. Czyste piękno, i zwróciło się po dziesięciu latach! Co mam powiedzieć? Posiadam zdolność wizualizacji, której poeci nie mogą mieć, a politycy nie ośmielają się mieć. Produkt narodowy brutto jest ważniejszy niż prawa i wiersze. Nie na odwrót. Niech kiedyś spróbują żyć bez rozlewu krwi, bez depresji, bez wojny – beze mnie.

Niech spróbują! Nie będę się wtrącał. Wyjadę do Argentyny. Mam dosyć. Nowa praca, nowe życie. Buenos Aires? Tęsknię za tangiem. Znowu zacznę od zera. Jeśli udało się tam odnieść sukces lekarzom obozowym, zbiegłym dyktatorom? Ja mam przynajmniej jakiś wkład, mam talent, mam fortunę. Wiem, co to znaczy zakładać przedsiębiorstwo. Nie można tego powiedzieć o lekarzu obozowym albo dyktatorze, no, niespecjalnie, nawet nie w Buenos Aires. […]

Kto ośmiela się nazywać trabanta samochodem, nie powinien marzyć o władaniu nad światem. Społeczeństwo, które nie potrafi wytwarzać produktów wysokiej jakości oraz sprawnie organizować ich dystrybucji, jest spisane na straty.

Które produkty powinno się produkować najpierw? Amator powiedziałby: stal, laik: paliwo. A ja mówię: tampony, papier toaletowy, płyn do mycia naczyń. Gospodarka kręci się dzięki kobietom w gospodarstwach domowych. To one określają szanse przeżycia systemu. Żaden ideolog się z tym nie liczy – oni już tacy są. Jeżeli mężczyzna się nudzi, to idzie łowić ryby albo grać w piłkę nożną. Kobieta idzie na zakupy. Państwo, które zdaje sobie z tego sprawę, przeżywa. Kiedy kobieta mówi, że potrzebuje wsparcia, to nie można jej odpowiadać: poczytaj sobie lepiej Fidela Castro. Trzeba powiedzieć: Wsparcia? Kup sobie, kochanie, nowy biustonosz sportowy. I ten biustonosz musi na nią czekać! W sklepie za rogiem! Po konkurencyjnej cenie! Tak się wygrywa wojnę. Nawet jeśli to jest zimna wojna.

—

Inne fragmenty Twierdzy Europa:

(1) Mała dzielna Belgia (weteran)

(2) Żyd wieczny tułacz

(3) Za czym będę tęsknił? (Schopenhauer)

(4) Biolożka, specjalistka od komórek macierzystych, przejazdem

(5) Ach, jak ja nienawidzę Rosjan

(7) Artystka sztuki umierania (prostytutka)

Ł.K.